انواع مالیات
Tax Types
مالیاتهای مستقیم و غیر مستقیم، به زیر شاخههای زیر تقسیمبندی میشوند:
مالیات بر درآمد
در این دستهبندی که زیرشاخه مالیاتهای مستقیم است، درآمدهای اشخاص به 4 گروه زیر تقسیمبندی میشوند که عبارتاند از:
الف) مالیات بر در املاک:
درآمدهایی که اشخاص حقیقی یا حقوقی بابت واگذاری حقوق خود نست به املاک واقع در ایران کسب مینمایند، مشمول مالیات است؛ مثل: مالیات بر درآمد اجاره، مالیات نقل و انتقال، مالیات ساخت و فروش. ( برای آشنایی ببیشتر با این بحث، به قسمت 42 پادکست آقای مالیات مراجعه نمایید.)
ب) مالیات بر درآمد مشاغل:
هر درآمدی که اشخاص حقیقی از طریق اشتغال به مشاغل در کشور، تحصیل میکنند، مشمول مالیات بر درآمد مشاغل میباشد. (برای آشنایی ببیشتر با این بحث، به قسمت 7 پادکست آقای مالیات مراجعه نمایید.)
ج) مالیات بر درآمد اتفاقی:
درآمد اتفاقی، به درآمد نقدی یا غیر نقدی گفته میشود که معمولاً بهصورت بلاعوض نصیب افراد میشود؛ مثلاً: جوایز نقدی یا غیر نقدی شرکتهای خصوصی به افراد. (برای آشنایی ببیشتر با این بحث، به قسمت 24 پادکست آقای مالیات مراجعه نمایید.)
د) مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی:
تمامی درآمدهایی که اشخاص حقوقی کسب میکنند، مشمول مالیات بوده و 25% از سود خود را بایستی بهعنوان مالیات به دولت پرداخت کنند. ( برای آشنایی ببیشتر با این بحث، به قسمت 22 پادکست آقای مالیات مراجعه نمایید.)
مالیات بر دارایی
مالیات بر دارایی نیز زیرشاخه مالیاتهای مستقیم است و به این معنی است که از دارایی اشخاص مالیات گرفته میشود که شامل:
الف) مالیات بر ارث:
اموال و داراییهای شخصی که در ایران فوت میکند، مشمول مالیات بر ارث میشود.
ب) حق تمبر:
زمانی که شرکتها ثبت میشوند (یا افزایش سرمایه میدهند)، تا 2 ماه فرصت دارند که نیم در هزار سرمایه ثبتی (یا افزایش یافته) را بهعنوان حق تمبر پرداخت نمایند.
مالیات بر واردات
مالیات بر واردات یکی از انواع مالیاتهای غیر مستقیم است که گمرک متولی دریافت آن میباشد و شامل:
مبالغی که در گمرک، از کالاهای وارداتی اخذ میشود، به موارد تقسیم میشود:
یکی حقوق و عوارض است که نوعی مالیات غیرمستقیم است و دیگری هزینههاست که در مقابل انجام خدمت وصول میشود؛ مثل هزینه تخلیه و بارگیری، آزمایش، استاندارد و انبارداری.
حقوق و عوارض توسط گمرک وصول میشود، ولی هزینهها توسط سازمانهای ارائهکننده خدمات، مثل: سازمان بنادر در بنادر، انبارهای عمومی در گمرکات داخلی و سازمان ملی استاندارد.
حقوق ورودی که در بند (ح) ماده یک قانون امور گمرکی تعریف شده، شامل دو قسمت است:
- حقوق گمرکی (که برای همه کالاها ۴ درصد است و توسط مجلس وضع شده است).
- سود بازرگانی که توسط دولت تعیین میشود.
البته مالیاتها و عوارض دیگر از جمله ۹ درصد از مالیات ارزش افزوده، ۴ درصد از کالاهای فرهنگی، یک درصد از مجموع حقوق گمرکی و سود بازرگانی (حقوق ورودی) بهعنوان عوارض هلال احمر نیز از واردات انواع کالاها و به تناسب نوع و حجم کالا دریافت میشود.
مالیات بر مصرف و فروش
در این نوع مالیات که نوعی از مالیات غیر مستقیم محسوب میشود، هر چه میزان مصرف و فروش بالاتر برود، میزان مالیاتهای پرداختی نیز بالاتر رفته و شامل 3 مورد زیر است:
- فرآوردههای نفتی که عمدتاً پتروشیمیها درگیر آن هستند.
- فروش دخانیات که در قوانین مختلف، تعرفه آن تغییر میکند.
- مالیات بر ارزش افزوده که تقریباً همه مردم با آن درگیر هستند.