نحوه پرداخت مالیات وکلای دادگستری

وکلای محترم دادگستری، در 3 حالت زیر، می توانند مالیات حق تمبر پرونده خود را پرداخت کنند:

  • زمانیکه به عنوان وکیل پرنده ای، دادخواست یا شکوائیه در سایت عدل ایران ثبت می شود، قرارداد وکالت نیز می بایست پیوست شده و مبلغ حق الوکاله را مرقوم نماییم. سایت، میزان حق تمبر را محاسبه و به صورت آنلاین پرداخت می گردد.
  • زمانیکه در مقام خوانده (طرف شکایت) به عنوان وکیل پرونده باشیم، از دفتر شعبه دادگاه، کدی را دریافت می کنیم که می توانیم از طریق اپلیکیشن های پرداخت یا بانکی، نسبت به پرداخت آن اقدام کنیم.
  • چنانچه، محاکم خارج از دادگستری باشد، نیز از طریق پنل مالیاتی وکیل، نسبت به ایجاد فیش علی الحساب مالیاتی اقدام و آن را پرداخت می کنیم.

مطابق ماده ۱۰۳ ق.م.م: وکلای دادگستری و کسانی که در محاکم اختصاصی وکالت می‌کنند مکلفند در وکالت نامه‌های خود رقم مالیات حق الوکاله‌ ها را قید نمایند و معادل پنج درصد (۵%) آن بابت علی‌الحساب مالیاتی روی وکالت نامه تمبر الصاق و ابطال نمایند که در هر حال مبلغ تمبر حسب مورد نباید کمتر از میزان مقرر در زیر باشد.

در این مقاله از آقای مالیات قصد داریم به بررسی حق الوکاله آنلاین، محاسبه آنلاین مالیات حق الوکاله و محاسبه آنلاین تمبر مالیاتی وکلا بپردازیم. همچنین اگر به یادگیری مباحث امور مالیاتی علاقه‌مند هستید به صفحه آموزش مالیات مؤسسه ما مراجعه کنید تا از ویدئو و پادکست رایگان مالیاتی بهره‌مند شوید.

نحوه محاسبه مالیات حق الوکاله (جدول نرخ بند (د) ماده 103 قانون مالیات های مستقیم)

افرادیکه به امر وکالت اشتغال دارند را به دو گروه زیر می توان تقسیم نمود:

  • اشخاصی که پروانۀ وکالت دارند.
  • اشخاصی که پروانۀ وکالت ندارند و با وکالت نامۀ مدنی، امور مربوط به پرونده ها را انجام می دهند؛ مثلاً: شرکتی را فرض کنید که به میزان مالیات عملکرد خود، اعتراض دارد. می تواند طی یک وکالت نامۀ مدنی، انجام امور پیگیری پرونده را به شخصی واگذار کند که پروانۀ وکالت نداشته و فقط با تخصص خود، به سازمان امور مالیاتی مراجعه می نماید.

حال، ماده 103 قانون مالیات های مستقیم، برای هر دو مورد بالا، مالیات علی الحسابی را پیش بینی کرده که می بایست در زمان مراجعه به محاکم ذیربط، پرداخت گردد.

در ابتدا، نحوۀ محاسبۀ مالیات حق الوکاله وکلای دادگستری را بررسی می‌کنیم:

  • اولاً) وکلای عزیز مکلف‌اند در وکالت‌نامه‌های خود، رقم حق‌‌‌الوکاله‌ها را قید نمایند.
  • ثانیاً) معادل ‌پنج درصد (5%) رقم حق الوکاله را به صورت علی‌الحساب، روی وکالت‌نامه تمبر الصاق و ابطال نمایند.

نکته: مبلغ تمبر ابطالی،  نباید کمتر از میزان مقرر در موارد زیر ‌باشد:

  • الف) در دعاوی کیفری، نسبت به مورد ادعای خصوصی که مالی باشد و در دعاوی و اموری که خواسته آنها مالی است، پنج درصد (5%) حق‌الوکاله مقرر در تعرفه برای هر مرحله.
  • ب) در مواردی‌که موضوع وکالت، مالی نباشد یا تعیین بهای خواسته قانوناً لازم نیست و همچنین در دعاوی کیفری که تعیین حق‌الوکاله به نظر‌ دادگاه است، پنج درصد (5%) حداقل حق‌الوکاله مقرر در آیین‌نامه حق‌الوکاله برای هر مرحله.

نکات مهم:

رئیس مرکز دادرسی مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور، در نامه شماره 30229/214 مورخ: 22/05/1401 مقرر نموده بود: چنانچه وکلای دادگستری در هیأت های حل اختلاف مالیاتی مراجعه نمایند، می بایست مطابق ترتیبات مقرر در بند (د) ماده 103 قانون مالیات های مستقیم، نسبت به محاسبه و ابطال تمبر، اقدام نمایند که این مورد توسط دادنامه هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره ۱۴۰۲۳۱۳۹۰۰۰۱۳۹۳۷۰۶ مورخ: 31/05/1402 ابطال شد.

متن لایحۀ دفاعیه:

” طبق بند (د) ماده ۱۰۳ قانون مالیات‌های مستقیم، «در مورد دعاوی و اختلافات مالی که در مراجع اختصاصی غیرقضایی رسیدگی و حل و فصل می‌شوند و برای آنها تعرفه خاصی مقرر نشده است از قبیل اختلافات مالیاتی و عوارض توسعه معابر شهرداری و نظایر آنها میزان حق‌ الوکاله صرفاً از لحاظ مالیاتی به شرح ذیل است…» مفهوم مخالف بند قانونی فوق این است که چنانچه در مورد دعاوی و اختلافات مالی که در مراجع اختصاصی غیر قضایی رسیدگی می‌شوند، تعرفه خاصی مقرر شده باشد، محاسبه میزان حق‌الوکاله و تمبر مالیاتی از شمول بند مذکور خارج است و با توجه به اینکه میزان حق‌الوکاله در مراجع غیرقضایی به موجب آئین‌نامۀ تعرفۀ حق‌الوکاله، حق‌المشاوره و هزینه سفر وکلای دادگستری مصوب ۲۸/۱۲/۱۳۹۸ رئیس قوه قضاییه تعیین شده است، لذا محاسبه میزان ابطال تمبر وکالت در مراجع غیرقضایی می‌بایست از مأخذ حق‌الوکاله تعیین شده در آیین‌نامه اخیر صورت گیرد نه مبالغ مندرج در قسمت اخیر بند (د) ماده ۱۰۳ قانون مالیات‌های مستقیم. بنا به مراتب ابطال نامه موضوع شکایت مورد تقاضاست.

مطابق نظریه شماره 29/1402/7 مورخ 19/03/1402 اداره کل حقوقی قوه قضاییه:

“در دعاوی مالی، میزان تمبر علی الحساب مالیاتی بر مبنای خواسته تعیین می‌شود که حسب مورد با لحاظ آن که خواسته وجه نقد یا غیر آن است، مبلغ ریالی خواسته و یا تقویم به عمل آمده، ملاک محاسبه تمبر علی الحساب مالیاتی است. چنانچه وکیل در زمان ابطال تمبر علی الحساب مالیاتی، تمام حق الوکاله مقرر بین طرفین را دریافت نکرده باشد، علی‌الحساب مالیاتی را بر مبنای حق الوکاله وصول شده می‌پردازد؛ مگر آن که این مبلغ کمتر از حداقل تعرفه باشد که در این صورت باید حداقل مقرر در تعرفه را به عنوان تمبر مالیاتی ابطال کند.

نحوۀ محاسبۀ علی الحساب مالیاتی اشخاصی که پروانۀ وکالت ندارند:

بند (د) ماده 103 قانون مالیات های مستقیم مقرر نموده:

در مورد دعاوی و اختلافات مالی که در مراجع اختصاصی غیرقضایی رسیدگی و حل و فصل می‌شود و برای حق‌الوکالۀ آنها تعرفه خاصی‌ مقرر نشده است، از قبیل اختلافات مالیاتی و عوارض توسعه معابر شهرداری و نظایر آنها، میزان حق‌الوکاله، صرفاً از لحاظ مالیاتی به شرح زیر:

  • تا چهارصد میلیون (000/000/400) ریال مابه‌الاختلاف، پنج درصد (5%)
  • تا یک میلیارد و دویست (000/000/200/1) ریال مابه‌الاختلاف، چهار درصد (4%) نسبت به مازاد ده میلیون (000/000/400) ریال
  • از یک میلیارد و دویست (000/000/200/1) ریال مابه‌الاختلاف به بالا سه درصد (3%) نسبت به مازاد یک میلیارد و دویست (000/000/200/1) ریال

نکته) مطابق رأی شورای عالی مالیاتی به شماره: 11885/4/30 مورخ: 13/10/1371: مقصود از کلمه ” مابه الاختلاف ” مذکور در بند ” د ” ماده 103 قانون، تفاوت مبلغ مالیات مورد قبول مؤدی با مالیات مطالبه شده توسط مراجع ذیربط است و تفاوت مذکور باید بعنوان مابه‌الاختلاف، مبنای محاسبه ابطال تمبر قرار گیرد.

مثال) فرض کنید مالیات ابرازی شرکتی در اظهارنامه عملکرد خود، معادل 000/000/000/5 و برگ تشخیص حوزه مالیاتی، معادل 000/000/000/10 ریال است.

نحوه محاسبه علی الحساب مالیاتی وکیل مدنی این پرونده، عبارت است از:

400/000/000*5% = 20/000/000

800/000/000*4% = 32/000/000

3/800/000/000*3% = 114/000/000

جمع: 166/000/000*5%  = 8/300/000 مالیات علی الحساب

الف) در دعاوی و اموری که خواسته آن‌ها مالی است پنج درصد (5%) مالیات حق الوکاله مقرر در تعرفه برای هر مرحله است.
ب) در مواردی که موضوع وکالت مالی نباشد یا تعیین بهای خواسته قانون ا لازم نیست و همچنین در دعاوی کیفری که تعیین مالیات حق الوکاله به نظر دادگاه است پنج درصد (5%) حداقل مالیات حق الوکاله مقرر در آیین‌نامه مالیات حق الوکاله برای هر مرحله است.
ج) در دعاوی کیفری نسبت به مورد ادعای خصوصی که مالی باشد بر طبق مفاد حکم بند (الف) این ماده است.
د) در مورد دعاوی و اختلافات مالی که در مراجع اختصاصی غیر قضایی رسیدگی و حل و فصل می‌شود و برای مالیات حق الوکاله آن‌ها تعرفه خاصی مقرر نشده است از قبیل اختلافات مالیاتی و عوارض توسعه معابر شهرداری و نظایر آن‌ها میزان مالیات حق الوکاله صرفا از لحاظ مالیاتی به شرح زیر است.
امروزه قوانین مالیاتی هرساله در حال تغییر هستند و شما می‌توانید برای محاسبه آنلاین تمبر مالیاتی وکلا به صفحه مشاوره مالیاتی مؤسسه آقای مالیات مراجعه کنید.
 

شرح

نرخ

تا 10/000/000 ریال مابه الاختلاف

5%

تا 30/000/000 ریال مابه الاختلاف، نسبت به مازاد 10/000/000 ریال

4%

از 30/000/000 ریال مابه الاختلاف، نسبت به مازاد 300/000/000 ریال

3%

مفاد این بند درباره اشخاصی که وکالتاً در مراجع مذکور در این بند اقدام می‌نمایند (ولو این که وکیل دادگستری نباشند) نیز جاری است، جز در مورد کارمندان مودی یا پدر، مادر، برادر، خواهر، پسر، دختر، نواده و همسر مودی است.
نحوه محاسبه آنلاین تمبر مالیاتی وکلا و حق الوکاله آنلاین
 
مطابق رأی شماره 30/4/11885 مورخ 1371/10/13 هیأت عمومی شورای عالی مالیاتی، مقصود از ((مابه الاختلاف)) مذکور در بند (د) ماده 103 ق.م.م، تفاوت مبلغ مالیات مورد قبول مؤدی با مالیات مطالبه شده توسط مراجع ذی‌ربط است و تفاوت مذکور باید به عنوان مابه الاختلاف، مبنای محاسبه ابطال تمبر قرار گیرد. ضمناً مبلغ تمبر نقداً قابل واریز به حساب مالیاتی بوده و رسید بانکی آن حسب مورد به مراجع ذی‌ربط از جمله رؤسای امور مالیاتی، هیأت‌های حل اختلاف مالیاتی و شورای عالی مالیاتی ارائه می‌گردد.

نکات مهم:

  • اشخاص زیر، نیازی به پرداخت علی الحساب مالیاتی برای حضور در هیأت های حل اختلاف مالیاتی ندارند:
    • کارمندان‌ مؤدی (مطابق لیست مالیات بر حقوق)
    • پدر- مادر- برادر- خواهر- پسر- دختر- نواده و همسر مودی.
    • مشاوران رسمی مالیاتی دارای کارت عضویت معتبر جامعه مشاوران رسمی مالیاتی ایران با ارائه برگه نمایندگی قانونی مالیاتی (مطابق بخشنامه شماره 200/97/37 مورخ: 1397/03/12)

    مطابق تبصره (1) ماده 103 ق.م.م

    در هر مورد که طبق مفاد این ماده عمل نشده باشد وکالت وکیل با رعایت مقررات قانون آیین دادرسی مدنی، در هیچ یک از دادگاه‌ها و مراجع مزبور قابل قبول نخواهد بود مگر در مورد وکالت‌های مرجوعه از طرف وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و شرکت‌های دولتی و شهرداری‌ها و موسسات وابسته به دولت و شهرداری‌ها که محتاج به ابطال تمبر روی وکالت نامه نمی‌باشند.

    مطابق تبصره (2) ماده 103 ق.م.م

    وزارتخانه‌ها، مؤسسات و شرکت‌های دولتی، شهرداری‌ها و مؤسسات وابسته به دولت و شهرداری‌ها، مکلف‌اند از وجوهی که‌ بابت حق‌الوکاله به وکلا پرداخت می‌کنند، پنج درصد (5%) آن را کسر و بابت علی‌الحساب مالیاتی وکیل تا پایان ماه بعد، به اداره امور مالیاتی محل، پرداخت نمایند.

    مطابق تبصره (3) ماده 103 ق.م.م

    در صورتی‌که پس از ابطال تمبر، تعقیب دعوی به وکیل دیگری واگذار شود، وکیل جدید، مکلف به ابطال تمبر روی وکالت‌نامۀ مربوط،‌ نخواهد بود.

    مطابق تبصره (4) ماده 103 ق.م.م

    در مواردی که دادگاه‌ها مالیات حق الوکاله یا خسارت حق الوکاله را بیشتر یا کمتر از مبلغی که مأخذ ابطال تمبر روی وکالت نامه قرار گرفته است تعیین نمایند، مدیران دفتر دادگاه‌ها مکلفند میزان مورد حکم قطعی را به اداره سازمان امور مالیاتی مربوط اطلاع دهند تا مابه‌التفاوت مورد محاسبه قرار گیرد.
    در مورد اجرای ماده 103 ق.م.م و حسب مورد تبصره‌های آن راجع به لزوم ابطال یا اخذ تمبر وکالت نامه در مواردی که اختلاف بر روی زیان ابرازی مورد قبول واحد مالیاتی باشد، هر چند طبق بند (2) بخشنامه 30/11080/48794 مورخ 1376/11/16 معاونت درآمدهای مالیاتی وزارت امور اقتصادی و دارایی تأکید گردیده الزامی به طرح موضوع اختلاف نزد رؤسای امور مالیاتی و یا هیأت‌های حل اختلاف مالیاتی تا زمانیکه با ابراز سود در سنوات بعد و اعمال تمام یا قسمتی از زیان سال مذکور مالیات به مؤدی تعلق می‌گیرد.
    آنگاه تا حدودی که زیان برگشتی در میزان مالیات مؤثر است، مالیات مورد اختلاف و به تبع آن مأخذ احتساب حق تمبر وکالت نامه نیز قابل محاسبه خواهد بود؛ علی ایحال در خصوص پرونده هایی که به هیأت‌های حل اختلاف محول گردیده، به لحاظ عدم تعلق مالیات و در نتیجه عدم وجود مبنای احتساب حق تمبر، لزومی به ابطال تمبر روی وکالت نامه نخواهد بود. 
     
    آقای غفاری وکالت شرکت سایه را مبنی بر اعتراض به مالیات عملکرد سال 1393 بر عهده گرفته است. شرکت یاد شده به موجب اظهارنامه مالیاتی، مبلغ 550/000/000 ریال مالیات ابراز نموده است. متعاقباً واحد مالیاتی با برگشت بخشی از هزینه های مؤدی برای عملکرد سال 1393 مبلغ 900/000/000 ریال مالیات تعیین نموده است.

    مالیات تمبر حق الوکاله آقای غفاری را محاسبه نمایید.

    مبلغ مورد اختلاف  350/000/000 = 550/000/000 – 900/000/000

    نرخ × 350/000/000

    500/000 = 5% × 10/000/000

    800/000 = 4% × 20/000/000

    9/600/000 = 3% × 320/000/000

    مجموع مالیات حق الوکاله مشمول مالیات (10/900/000 = 9/600/000 + 800/000 + 500/000) 

    تمبر حق الوکاله      545/000 = 5% × 10/900/000

    جمع‌بندی

    ما در این مقاله در مورد مالیات حق الوکاله چیست؟ محاسبه آنلاین حق الوکاله و محاسبه آنلاین تمبر مالیاتی وکلا صحبت کردیم. اگر هنوز در مورد حق الوکاله آنلاین سؤال دارید در قسمت کامنت‌ها از متخصصین مشاور مالیاتی ما بپرسید.