مالیات فریلنسرها

نویسنده: سمیه طحانی | مشاور مالیاتی

چند سالی هست که واژه فریلنسر را زیاد می‌شنویم؛ به‌خصوص با همه‌گیری ویروس کرونا با عبارت فریلنسر و دورکاری بیشتر سروکار داریم. شاید برای شما این سؤال پیش آمده باشد که آیا فریلنسرها هم مشمول مالیات هستند؟ تکالیف مالیاتی فریلنسرها چیست؟ برای پاسخ به این سؤالات تا پایان این مقاله از آقای مالیات همراه ما باشید.

فریلنسر به چه کسانی گفته می‌شود؟

فریلنسر شخصی است که بدون هر نوع رابطه استخدامی با سازمان یا اداره‌ای، به صورت کوتاه مدت یا بلندمدت با کارفرماهای مختلف همکاری می‌کند و عموماً از راه دور و به‌صورت پروژه‌ای کار می‌کند. غالب فعالیت‌هایی که فریلنسرها انجام می‌دهند، شامل نویسندگی، طراحی سایت، برنامه نویسی، گرافیک، ترجمه و غیره است.

اگر فریلنسر، حسابدار و یا مدیر کسب و کار هستید؛ برای یادگیری مباحث تخصصی مالیات به صفحه آموزش مالیات مراجعه کنید.

آیا فریلنسرها مشمول مالیات هستند؟

اگر به ماده یک قانون مالیات‌های مستقیم رجوع کنیم، می‌بینیم که در متن قانون گفته شده: هر شخص حقیقی ایرانی نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران کسب می‌کند، باید مالیات پرداخت کند. بنابراین فریلنسرها از این نظر با سایر مشاغل، تفاوتی ندارند و به‌دلیل اینکه در قبال خدماتی که ارائه می‌دهند کسب درآمد می‌کنند، مشمول مالیات هستند.

راه‌های شناسایی درآمد فریلنسرها

سازمان امور مالیاتی راه‌های مختلفی برای تشخیص درآمد این گروه شغلی دارد به‌طور مثال:

•  از طریق بررسی حساب‌های بانکی فریلنسرها
• از طریق واحدیابی بر اساس محدودۀ جغرافیایی تحت پوشش واحدهای مالیاتی (یعنی: مراجعه حضوری مأموران مالیاتی به محل فعالیت اشخاص)
• از طریق سایت و شبکه‌های اجتماعی
• اطلاعیه‌هایی که توسط سایر مؤدیان به سازمان امور مالیاتی ارسال می‌شود. (مثلاً با شرکتی قرارداد طراحی سایت ببندید و آن شرکت، اطلاعات شما را به سازمان امور مالیاتی ارسال نماید.)

برای مطالعه بیشتر در مورد مالیات فریلنسرها پادکست پنجاه و یکم آقای مالیات با عنوان مالیات فریلنسرها را همین حالا گوش کنید!

گروه‌بندی فریلنسرها از نظر مالیاتی

فریلنسرها مطابق با نوع و حجم فعالیت به سه گروه طبقه‌بندی می‌شوند که هر گروه شرایط و تکالیف مالیاتی خود را دارد. در ۲ سال شروع فعالیت، گروه سوم محسوب می‌شوند و از سال سوم به بعد بر اساس میزان فروشی که در اظهارنامۀ عملکرد ۲ سال قبل اعلام می‌گردد، ممکن است گروه‌بندی آنها به شرح زیر تغییر کند:

• اگر فروش آن‌ها بیشتر از ۷۵/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال باشد، گروه اول
• اگر فروش آنها بین ۲۵/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال لغایت ۷۵/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال باشد، گروه دوم و چنانچه در دو گروه‌بندی قبلی قرار نگرفته باشند، گروه سوم محسوب می شوند.

آیا فریلنسرها تکالیف مالیاتی هم دارند؟

بله؛ این دسته از مشاغل نیز مانند سایر مؤدیان مالیاتی، تکالیف مالیاتی خود را می‌بایست به شرح زیر انجام دهند:

گام اول تشکیل پرونده مالیاتی است که مطابق تبصره ۳ ماده ۱۷۷ قانون مالیات های مستقیم مشاغل ۴ ماه مهلت دارند از تاریخ شروع فعالیت، پرونده مالیاتی تشکیل بدهند.

تشکیل پرونده مالیاتی در چند مرحله انجام می‌شود. ابتدا مراحل پیش ثبت نام در سامانۀ سازمان امور مالیاتی را انجام دهید. سامانه درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی برای تشکیل پرونده و گرفتن کد رهگیری مالیاتی ایجاد شده است.

این سامانه روند دریافت کد مالیاتی را بسیار ساده و سریع می کند. به این ترتیب برای تشکیل پرونده مالیاتی لازم نیست به اداره امور مالیاتی بروید و همه چیز به صورت اینترنتی انجام می‌شود.

تکالیف مالیاتی گروه اول همانند اشخاص حقوقی است؛ یعنی:

• ارسال اظهارنامه مالیات عملکرد تا آخر خرداد ماه سال آینده
• ارسال لیست مالیات حقوق
• ارسال فهرست معاملات فصلی
• پلمب و تحریر دفاتر قانونی (روزنامه و کل)
• عضویت و صدور صورتحساب در سامانه مؤدیان
• ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده (در صورت مشمول بودن)

تکالیف مالیاتی گروه های دوم سوم:

گروه های دوم و سوم تکلیف پلمب و تحریر دفاتر و همچنین ارسال فهرست معاملات فصلی را ندارند و مابقی تکالیف را در صورت دارا بودن شرایط باید انجام دهند.

برای مطالعه بیشتر در مورد مالیات ارزش افزوده مقاله: صفرتا صد مالیات بر ارزش افزوده را بخوانید!

آیا فریلنسرها مشمول قانون مالیات بر ارزش افزوده هستند؟

شما زمانی که خدمتی ارائه می‌دهید، طبق قانون مالیات بر ارزش افزوده مکلفید ٪۹ مبلغ فروش، از مشتریان دریافت کنید و به سازمان امور مالیاتی پرداخت نمایید. منتها اول باید چک کنید که خدمات شما معاف از ارزش افزوده است یا خیر. برای این کار به سراغ ماده ۹ قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده بروید.

معافیت‌های مالیاتی فریلنسرها

فریلنسرها از معافیت های مالیاتی زیر می‌توانند استفاده نمایند:

• معافیت مالیات سالانه مشاغل (ماده ۱۰۱ ق.م.م) که هر ساله در قانون بودجه تعیین می گردد. مثلاً معافیت این ماده برای سال ۱۴۰۲ معادل: ۴۷۵/۰۰۰/۰۰۰ ریال است. یعنی تا این میزان از سود، معاف و مازاد مطابق نرخ ماده ۱۳۱ همین قانون مشمول مالیات می شود.

• کاهش درصدی از مالیات به ازای هر %۱۰ افزایش سود ابرازی (تبصره ماده ۱۳۱ ق.م.م): مثلاً چنانچه سود سال ۱۴۰۱ معادل: ۱۰۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال باشد و سود سال ۱۴۰۲ معادل ۱۱۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال، ۱% از نرخ ماده ۱۳۱ کاهش پیدا می‌کند.
• بر اساس بند (ل) ماده ۱۳۹ ق.م.م، درآمد فعالان حوزه انتشارات، مطبوعات و قرآن و مؤسسات رسانه‌ای دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، برای عملکرد ۱۴۰۱ تا سقف چهار برابر سقف مالیاتی ماده ۸۴ ق.م.م (۲,۶۸۸,۰۰۰,۰۰۰ ریال) از پرداخت مالیات معاف است. (جزء ۳ بند ن تبصره ۶ قانون بودجه کل کشور سال ۱۴۰۲)

نکته مهم:
شرط برخورداری از کلیه مشوق‌ها و معافیت‌های مالیاتی، ارائه اظهارنامه مالیات عملکرد، اسناد و مدارک و دفاتر قانونی است.

کلام آخر در مورد مالیات فریلنسرها

این روزها، به لطف فناوری‌های جدید، خیلی راحت می‌توانید مسائل و مشکلات مربوط به امور مالیاتی را حل کنید. یکی از راه‌های رسیدگی به امور مالیاتی کمک گرفتن از مشاوران مالیاتی می‌باشد.

بهتر است قبل از اینکه اقدامی برای پرداخت مالیات فریلنسری خود کنید از یک مشاور مالیاتی کمک بخواهید یا می‌توانید سال خود را از متخصصین مجموعه آقای مالیات در قسمت کامنت‌ها بپرسید.