چه اشخاصی مشمول مالیات بر ارزش افزوده می‌ شوند؟

نویسنده: لیلا شبستری | مشاور مالیاتی

قانون مالیات بر ارزش افزوده به ترتیب و طی فراخوان‌هایی که اعلام کرد شرکت‌ها و صاحبان مشاغل را مشمول ارزش افزوده می‌کند. فلسفه این که از همان ابتدا یعنی سال 1387/1/1 که قانون ارزش افزوده تصویب شد، تمامی شرکت‌ها مشمول این قانون نشدند، همچنین زیرساخت‌های خوبی هم وجود نداشت، نیروی انسانی کافی و آموزش دیده هم در دسترس سازمان نبود و از همه مهم تر بار روانی زیادی به جامعه متحمل شد.

در مرحله اول برای اینکه شرکت‌ها و صاحبان مشاغل متوجه شوند که مشمول مالیات بر ارزش افزوده هستند یا نه، اول بررسی این موضوع است که مشمول کدام فراخوان ارزش افزوده هستند و دوم باید با توجه به کالا و خدماتی که ارائه می کنند به معافیت‌های ارزش افزوده که در قانون جدید در ماده 9 وجود دارد مراجعه کرده و در صورتی که واجد هر دو مورد اول و دوم بودند به عنوان مشمول ارزش افزوده لحاظ خواهند شد. ما در ادامه این مقاله از آقای مالیات قصد داریم به بررسی انواع فراخوان‌های اعلامی سازمان ارزش افزوده می‌پردازیم پس همراه ما باشید.

مشمولین مرحله اول مالیات بر ارزش افزوده

اولین فراخوان در تاریخ 01 مهر 1387 صادر شد و طبق این فراخوان کلیه واردکنندگان و صادر کنندگان مشمول ارزش افزوده می‌شوند و علاوه بر آن اگر جمع فروش کالا و ارائه خدمات کلیه فعالان اقتصادی در سال 86 سیصد میلیون تومان و بیشتر باشد و یا جمع فروش در 5 ماه اول سال 87 به میزان 125 میلیون تومان باشد باز هم مشمول قانون ارزش افزوده فراخوان اول خواهند بود. حال که با مشمولین مرحله اول آشنا شدید، برای کسب اطلاعات بیشتر با موضوعات تخصصی مالیات به صفحه آموزش مالیات مراجعه کنید.

مشمولین مرحله دوم مالیات بر ارزش افزوده

در فراخوان دوم ارزش افزوده که در 01 مهر 1388 صادر شد شرکت‌ها و صاحبان مشاغل زیر فارغ از میزان فروشی که از این تاریخ به بعد دارند مشمول قانون ارزش افزوده هستند:

1- مؤسسات تبلیغاتی و بازاریابی
2- مؤسسات مهندسی و مهندسی مشاور
3- موسسات حمل و نقل موتوری و باربری که مجوز مربوطه را دارند اعم از اینکه به صورت زمینی، هوایی، دریایی فعالی می‌کنند و تنها موردی که وجود دارد این است که حتما باید بار حمل و نقل شود و نه مسافر
4- هتل‌های سه ستاره و بالاتر: منظور از هتل، مسافرخانه هایی است که بین راهی هستند.
5- ارائه دهندگان خدمات حسابرسی، حسابداری، خدمات مالی، مشاوره‌ای و مدیریتی
6- کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی که جواز تاسیس و پروانه بهره‌برداری مرتبط دارند و یا در شرف دریافت مجوز از مراجع معتبر خواهند بود.
7- ارائه دهندگان هر نوع خدمات انفورماتیکی مثل طراحی سایت، خدمات نرم افزاری، خدمات سخت افزاری و غیره
8- فعالان اقتصادی که به عمده فروشی اشتغال دارند و همچنین دارندگان فروشگاه های بزرگ و بانکداران یعنی مشاغلی که به عرضه مواد غذایی اشتغال دارند
9- نمایندگانی که به توزیع کالا اعم از داخلی یا وارداتی اشتغال دارند و همچنین نمایندگان مؤسسات تجاری، صنعتی، داخلی و خارجی
10-صاحبان هر نوع انبار
11- اشخاصی که به کار بهره‌برداری از معادن اشتغال دارند.

مشمولین مرحله سوم مالیات بر ارزش افزوده

این فراخوان که در 01 فروردین 1389 صادر شده به مبلغ فروش فعالان اقتصادی پرداخته است فارغ از اینکه نوع شغل و حرفه آن‌ها چه می باشد، یعنی اگر فروش کالا و خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی در سال 1387 یا 1388 به میزان 300 میلیون تومان و یا بالاتر باشد مشمول این فراخوان خواهند بود.

مشمولین مرحله چهارم مالیات بر ارزش افزوده

این فراخوان در 01 مهر 1389 صادر شد و مشابه فراخوان مرحله دوم به شغل دارندگان فعالان اقتصادی اشاره دارد بدون اینکه مبلغ ریالی فروش مدنظر باشد.

1. فروشندگان طلا، جواهر و آهن آلات، در فراخوان مرحله 1، کلیه فعالان اقتصادی که در سال 1386 فروش بالاتر از 300 میلیون تومان داشته باشند مشمول ارزش افزوده شدند و با توجه به صنف آهن فروش‌ها همه آن‌ها مشمول فراخوان مرحله یک می شدند ولی به دلیل اینکه خیلی از آن‌ها فروش خود را اعلام نمی‌کردند در این فراخوان 4 صراحتا اسم آهن فروشان درج گردیده است.
2. دارندگان هتل‌های تا دو ستاره و کلیه هتل آپارتمان‌ها
3. صاحبان نمایشگاه‌ها و فروشگاه‌های خودرو و بنگاه معاملات املاک، البته به معاملات املاک صرفا به کمیسیون معاملات ارزش افزوده تعلق خواهد گرفت.
4. صاحبان کارگاه‌های صنعتی چه زیر نظر اتحادیه باشند و چه نباشند در صورتی که حداقل دارای برق 3 فاز 50 آمپر باشند.
   
5. صاحبان تالارهای پذیرایی و رستوران ها، البته اگر رستورانی مجوز کترینگ داشته باشد مشمول هیچ کدام از فراخوان‌های اعلام شده نخواهند بود.
6. صاحبان تعمیرگاه‌های خودرو در صورتی که از مراجع مربوط مجوز داشته باشند.
7. چاپخانه داران
8. صاحبان دفاتر اسناد رسمی
9. صاحبان دفاتر خدماتی مسافرتی و جهانگردی
10. صاحبان سینماها، تماشاخانه‌ها، مکان‌های تفریحی و ورزشی
11. دفاتر خدمات ارتباطی مثل دفاتر خدمات مشترکین تلفن همراه، خدمات دولت الکترونیک، خدمات الکترونیک شهر و غیره

مشمولین مرحله پنجم مالیات بر ارزش افزوده

این فراخوان نه تنها به فروش ریالی فعالان اقتصادی مربوط است بلکه صرفا مشمول اشخاص حقوقی (شرکت‌ها) هستند و در صورتی که اشخاصی حقوقی مشمول هیچ کدام از فراخوان‌های قبلی نشده باشند، اگر فروش سال‌های 1387 یا 1388 و یا 1389 آن‌ها بیشتر از یکصد میلیون تومان باشد از تاریخ 01 مهر 1390 مشمول ارزش افزوده می شوند.

البته اگر شرکتی در سال 90 یا بعد از آن تشکیل شود هم در صورتی که مجموع فروش کالا و یا ارائه خدمات بیشتر از یکصد میلیون تومان در سال بشود باز هم مشمول فراخوان مرحله پنجم ارزش افزوده خواهند بود.

مشمولین مرحله ششم مالیات بر ارزش افزوده

این فراخوان در 01 فروردین 1394 صادر گردیده است و شامل اشخاص حقوقی و حقیقی هستند که صرف نظر از مبلغ فروش به فعالیت‌های زیر اشتغال داشته باشند:

• چلوکبابی‌ها، سالن‌های غذاخوری و سفره خانه‌های سنتی
• اغذیه فروش‌های زنجیره ای اگر دارای عنوان تجاری یکسان باشند و همچنین مالک یا مالکین آن‌ها یکسان باشد و مجوز مرتبط را داشته باشند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مالیات شرکت ها مقاله: مالیات اشخاص حقوقی را مطالعه کنید.

مشمولین مرحله هفتم مالیات بر ارزش افزوده

تاریخ مشمولیت این فراخوان از 01 مهر 1395 هستند و شامل کلیه اشخاص حقوقی می باشند که در فراخوان‌های قبلی مشمول نبودند. به عبارتی از این تاریخ به بعد هر شخص حقوقی که به ثبت رسیده باشد و به هر فعالیتی اشتغال داشته باشد مشمول قانون ارزش افزوده خواهد بود.

مشمولین مرحله هشتم مالیات بر ارزش افزوده

این فراخوان در 01 فروردین 1399 ایجاد شده است و مختص جایگاه داران سوخت اعم از فرآورده‌های نفت و گاز با هر میزان فروش هستند. نکته‌ای که در مورد این فراخوان لازم است بدانیم این است که کارمزد، مالیات و عوارض ارزش افزوده در قیمت اعلامی به جایگاه داران سوخت لحاظ گردیده است و دیگر اجازه نخواهند داشت از مشتریان مبلغی بالاتر از نرخ مصوب ابلاغ شده اخذ کنند.

کلام آخر

تا اینجا راجع به فراخوان‌های ارزش افزوده صحبت شد که به صورت تدریجی و بر اساس شغل، فعالیت و یا مبلغ ریالی فروش منتشر شده است. لازم است بدانیم اگر جزء فراخوانی بودیم ولی کلیه کالا و خدماتی که ارائه می‌شود معاف از ارزش افزوده است (برای اطلاعات بیشتر به ماده 9 قانون ارزش افزوده دائمی مراجعه شود) نباید در ارزش افزوده ثبت نام کند و تکالیف مربوطه را انجام بدهد.

ولی اگر از مجموع کالاهایی که ارائه می‌کند یک قلم معاف از ارزش افزوده نبود مکلف است حتما بر اساس فراخوان مربوطه ثبت نام انجام دهد و جزء مؤدی مالیاتی ارزش افزوده گردد. برای راهنمایی بیشتر در مورد اشخاص مشمول مالیات بر ارزش افزوده را می توانید با شماره ۸۸۹۹۶۲۳۲-021 تماس بگیرید و سوالات خود را از متخصصین مشاور مالیاتی مجموعه‌ی آقای مالیات بپرسید.